Als je voor je kind een spaarrekening opent, is het natuurlijk zo duidelijk als maar zijn kan. Je kroost krijgt een hogere rente, meer extra’s en betaalt daar helemaal niets voor. Dat kost een bank geld. Een investering die ze doen in de hoop dat jij daar, na je studie en in het werkende leven, nog steeds blijft bankieren. Een investering die geld kost en zich hopelijk terugverdiend. Maar nu stond er een artikel dat alle consumenten geld kosten. Al jaren. Dat was eerst zo’n 23 miljoen, nu zo’n half miljard per jaar. Dit was voor mij zo’n vraagtekenmoment met heel veel vraagtekens.
Het geld wordt verdiend met het grote geld
Al sinds jaar en dag blijkt dit maar weer waar. Ook voor banken. Zakelijke klanten leveren geld op. Dat is voor alle banken zo en dus al sinds jaar en dag. Zij betalen tenslotte meer voor hun rekening, betalen vaak ook voor transacties en omdat er meer geld in omgaat, is dit gewoon winstgevender. Zo simpel is het. Dat een bank dan toch een particuliere tak heeft, is natuurlijk ook als reclame uithangbord. Want het is logisch dat als jij ergens een betaalrekening hebt, je daar ook als één van de eerste opties gaan shoppen voor een hypotheek (waar wel geld op wordt verdiend). Dat als jij een eigen bedrijf begint, je de bank kent en dus ook graag daar een zakelijke rekening opent. Kortom, het hoeft geen gigantische hoeveelheden geld op te leveren. Het loopt alleen nu wel de spuigaten uit.
Kosten worden hoger, verliezen stijgen
En toch. Als ik even terug ga kijken betaalde je vroeger zo rond de €1,50 voor een betaalrekening. Ik betaalde 5 jaar geleden nog zo’n €2,70, inclusief creditcard. Ondertussen zitten we op €4,65. Dat is bijna een verdubbeling in vijf jaar tijd. En alle banken doen dat. De kosten voor het hebben van een betaalrekening ‘horen erbij’. Maar als je dan gaat kijken naar de winst het verlies dat de bank daarop maakt… In 2005 was het verlies 23 miljoen. Toen had je zelfs nog gratis rekeningen… In 2020, waar de prijsstijgingen zo ongeveer jaarlijks bekend werden gemaakt, was het verlies al 530 miljoen per jaar. Dat is zo’n €32 per Nederlandse inwoner per jaar! En eigenlijk is daar maar één voornaamste reden voor: veiligheid.
Veiligheid bij banken kost klauwen met geld
Want het is heel simpel. Banken moesten hun klanten gaan checken. Wie is het? Waar komt het geld vandaan? Waar gaat het geld naartoe? En zijn die transacties wel te vertrouwen? Nu is het controleren van een persoon iets wat je één keer moet doen en daarna is het vaak oke. Een eenmalige investering. Maar dat monitoren van de transacties is lastiger. Want dat gaat om gedrag en dat is bij ieder persoon weer anders. Opvallende transacties probeert een bank er dus uit te filteren. En die worden vervolgens bekeken. Door een persoon. Die een volledig salaris krijgt. En het gaat niet om één transactie die gecontroleerd moet worden. Nee, tientallen. Per minuut… En dus zijn er ook vele mensen nodig om al die transacties te controleren. En dat alles om witwassen, financiering van terrorisme en andere fraudes in de kiem te smoren.
Gelukkig gaat het slimmer aangepakt worden
Echt slim en efficiënt gaat het hele proces bij banken niet. Vele mensen worden ingehuurd om transactie na transactie te beoordelen. Daarbij komt ook nog eens dat banken hun gegevens tot nu toe niet mochten delen. Dus als Pietje de fraudeur bij de ene bank eruit werd gegooid, ging hij gewoon naar een volgende bank. Of als hij het bij twee banken tegelijk net binnen de marges hield, maar samen was het strafbaar, kwam hij niet naar boven. Maar er is verandering op komst! Een samenwerkingsverband tussen meerdere banken is bezig om patronen te bekijken in transacties. Binnen Transactie Monitoring Nederland (TMNL) probeert men daar het slimmer te doen dan daarvoor. Daarnaast mogen banken gegevens gaan uitwisselen EN is er recent uitspraak gedaan door de rechter dat BUNQ ook AI mag gebruiken bij het controleren van klanten. Kortom: er gloort hoop aan de horizon!
Gaat slimmer werken kosten besparen?
Dat is natuurlijk de grootste vraag. Want ik zie inderdaad dat het slimmer werken de nodige werkplekken overbodig gaat maken. Dat zou een kostenbesparing betekenen. Maar ondertussen wordt alles veel en veel duurder. Al die servers die onze pintransacties verwerken draaien op stroom. Hé, de stroomprijs gaat door het dak… Kostenverhoging! Daarnaast vind ik het geweldig makkelijk om met mijn telefoon te betalen. Maar elke transactie met ApplePay kost banken geld, dat aan Apple betaald moet worden. De afspraken zijn natuurlijk strikt geheim, maar als er iemand hier rijk van wordt, dan is het Apple wel. En dat moet natuurlijk ergens doorbelast worden… Kostenverhoging! En dat zijn slechts twee zaken, terwijl er zoveel meer factoren meespelen in de kosten.
Kostenbesparing nodig om betaalpakketten betaalbaar te houden
Ik denk dat het slimmer minitoren van transacties heel belangrijk is. Het moet efficiënter. Nu al lopen de kosten de spuigaten uit. Steeds meer kosten worden doorberekend aan de klanten. Maar ben jij straks bereid om €10 of meer te betalen om gewoon te kunnen pinnen en geld over te maken? Veiligheid mag niet in het geding komen, maar dat hoeft niet te betekenen dat het niet slim of efficiënt mag gebeuren. Ik voorzie dat die kostenbesparingen hier nodig gaan zijn om andere stijgende kosten te gaan compenseren. Zodat een bankrekening voor iedereen betaalbaar blijft.
Ohja, waarom schreef ik deze blog ook alweer
De aanleiding voor deze blog ben ik nog niet eens aan toegekomen. De ING komt met een nieuw product: Inzicht! Een hele handige tool waarmee je precies kan zien waar je geld aan op gaat. Het nieuwe digitale huishoudboekje. Toen ik dit wilde activeren in mijn app, moest ik wel mijn rekening omzetten van het oranjepakket met korting naar het normale oranjepakket. Kortom, dit super slimme, nieuwe en handige product is niet beschikbaar voor het goedkoopste pakket dat €0,45 per maand goedkoper is. Waarom, geen idee. Ik heb het product dus niet geprobeerd. Maar je ziet hier dat banken hun extra’s gaan afschermen en dat er voor die extra’s betaald moet worden. Dat ING hier de plank een beetje misslaat, wilde ik ook graag delen. Want dit super slimme, nieuwe en innovatieve product is natuurlijk niet nieuw. Hoewel Grip van ABN er ook mee stopt (want hé, die app levert natuurlijk niets extra’s voor de bank op), zijn er genoeg gratis alternatieven. Kortom, heel goed dat een bank zo’n app ontwikkeld en beschikbaar maakt, maar maak het dan voor iedereen beschikbaar. Want het is natuurlijk heel flauw dat ik mijn rekening aan moet passen om dit te kunnen gebruiken, zonder ook even te vermelden dat ik automatisch dan ook meer moet gaan betalen… Naast de 42% kostenstijging die ik vanaf 1 januari sowieso meer moet gaan betalen. Maak die rekening dan gewoon goedkoper en verwijs door naar gratis alternatieven…