Tot zo’n tien weken geleden werd woon-werkverkeer als vanzelfsprekend gezien. Dat was er nou eenmaal. Maar nu we allemaal al geruime tijd thuiswerken, blijken er vaak toch ook andere mogelijkheden te zijn. Dat het helemaal niet zo nodig is om elke dag weer in de file te staan. Elke dag weer een uur heen en een uur terug. Het blijkt dat je vanuit huis op zich heel veel kan doen. Ik ben afgelopen week voor het eerst weer naar kantoor gegaan. En toen bedacht ik mij toch echt: hoe gaan we straks tegen woon-werkverkeer aankijken?
Woon-werkverkeer voor mijn eerste baan.
Toen ik in september 2014 net begon aan mijn huidige baan wist ik eigenlijk niet beter. Ik stapte ’s ochtends vroeg in Delft in de auto om een uur later in Amsterdam uit te stappen. In de loop van de jaren veranderde dat. Dat uur werd steeds langer, omdat het op de weg steeds drukker werd. Er kwam steeds meer file en het autorijden ging mij steeds meer tegenstaan. Ik moest steeds eerder vertrekken om op dezelfde tijd in Amsterdam aan te komen. Bij kantoor zelf kon ik niet parkeren dus dat verlengde de reistijd aanzienlijk en ik merkte dat het mij steeds meer energie kostte om auto te rijden. Maarja, echt andere opties waren er niet. Of ik moest met de trein gaan, die er nog langer over deed.
Reistijd naar het buitenland
Voor mijn werk heb ik ook maanden in het buitenland gewerkt. Vooral omliggende landen, maar toch, dat is een aantal uur reizen. Omdat mijn baas wilde dat ik daar werkzaamheden uitvoerde, mocht ik ook de reistijd van en naar de klant ‘schrijven’. Niet die 10 minuten die je elke ochtend vanaf het hotel reed, maar de reis naar Schiphol, de vliegtijd en de reis tot aan de klant. En naar Schiphol nam ik dan altijd de trein. Lekker ontspannen, niet na hoeven denken of je niet op anderen botst, in de file komt te staan en ga zo maar door. Mijn voorkeur voor de trein is daar begonnen.
Woon-werkverkeer met de trein
Eenmaal weer in Amsterdam gestationeerd ben ik met de trein blijven reizen als dat kon. De reis duurt standaard een uur en 15 minuten. Elke keer weer. Soms is dat iets langer dan met de auto, maar meestal is het net zo snel of zelfs sneller. En er kwam nog een voordeel om de hoek kijken. In de trein kan ik doen en laten wat ik wil. Dat is nog steeds eigen tijd. Ik schrijf er mijn blog, maar dat kan net zo goed een boek lezen, bijslapen of naar buiten staren zijn. Het is 100% aan mij wat ik daar doe. Effectief ‘kost’ het mij dus zo’n 25 minuten. Het fietsen van huis naar het station en het wandelen van het station naar kantoor. In die tijd kan ik niet veel anders doen. Dat is al veel minder dan die vijf kwartier die ik normaal met de auto reis, waarin ik ook ‘niets’ kan doen.
Thuiswerken blijkt ook geen probleem te zijn
Maar nu is het coronatijd. We moeten zoveel als mogelijk thuis werken en kunnen dus niet anders dan thuis die laptop open klappen. En wat blijkt? Dat werkt ook prima. Niet 75 minuten met de auto hoeven reizen. Niet naar het station moeten fietsen. Nee, naar je laptop lopen, open klappen en je bent aan het werk. En dat geldt niet alleen voor mijn baan, maar voor enorm veel banen. Opeens kan er zoveel vanuit huis.
Reistijd maakt jouw werkdag veel langer
Ik moest naar kantoor afgelopen week. Dat kon gewoon niet anders. Maar ik zat in de auto en bedacht mij dat die werkdag van 8 uur eigenlijk standaard langer duurt door de reistijd. Tijd die je niet betaald krijgt. Een dag van 8 uur wordt al snel 9,5 tot 10 uur door de reistijd die erbij komt. Dat is 25% langer, waar je niet voor betaald krijgt. Dat vond ik in 2014 heel normaal. In 2017 ging ik daar door treinreizen zo efficiënt als mogelijk mee om. Maar nu in 2020 kom ik er toch eigenlijk achter dat die reistijd in veel gevallen niet eens nodig is. Ik kan tenslotte ook vanuit huis werken. En dan valt die rit naar kantoor eigenlijk toch wel tegen. Dan is het toch best wel lang reizen en gaat dat toch ten koste van jouw eigen tijd.
Zijn werknemers nog bereid naar een kantoor te reizen?
Voor mij is de situatie natuurlijk best extreem. Ik woon 60 kilometer van mijn werk af. Dat is een bewuste keuze en ik wil graag blijven wonen waar ik nu woon. Maar dan blijkt uit onderzoek dat in 2018 1 op de 5 Nederlanders per dag meer dan anderhalf uur woon-werkverkeer heeft. Tijd die ze nu waarschijnlijk extra hebben omdat ze enkel naar hun laptop hoeven lopen. Maar wat als we straks weer naar onze kantoren kunnen? Gaan ze dan inderdaad allemaal weer die anderhalf uur die ze nu per dag extra hebben, inleveren omdat de baas wil dat ze naar kantoor komen?
Verhuispremie, voorrijkosten en thuiswerken
Toen ik aan het idee van deze blog aan het werken was, ging er van alles door mijn hoofd. Een schilder rekent gewoon voorrijkosten als de klus te ver weg is. Daarmee voorkomt hij dat hij onbetaald twee uur per dag in de auto zit. Bedrijven geven nieuwe werknemers vaak een premie om substantieel dichter bij kantoor te komen wonen. En 100% thuiswerken blijkt in de praktijk voor een aantal beroepen vaak prima te kunnen. Maar wat is daar nou het ideale gemiddelde van? Want stel dat jij voor een werkgever gaat werken, maar dat ligt op een uur reizen. En hoewel het werk mogelijk prima thuis gedaan kan worden, wil die werkgever dat jij per se 5 dagen op kantoor komt werken. Dat betekent dat jouw werkweek niet 40 maar 50 uur kost.
De toekomst van woon-werkverkeer
Hoe ziet dat er straks allemaal uit? Natuurlijk, voor een aantal beroepen is er geen optie dan naar het werk gaan. Ik zie het nog niet mogelijk dat een medewerker van het slachthuis thuis gaat werken. Een schilder of klusjesman moet ook naar de klant toe, mensen in de zorg werken op locatie en zo zijn er heel veel beroepen die alleen op een bepaalde locatie uitgevoerd kunnen worden. Maar Nederland is ook een kenniseconomie en er zijn genoeg mensen die wel vanuit huis kunnen werken. Hoe bereid zijn die mensen straks om nog te reizen voor hun werk. Zeker nu ze hebben ervaren dat er ook zonder die reistijd prima gefunctioneerd kan worden. Dat je nu opeens een dik uur per dag extra hebt. Zouden ze dichterbij het werk gaan wonen of misschien zelfs wel een vergoeding vragen voor hun reistijd? ‘Alles boven een half uur enkele reis is in de baas z’n tijd’. Dat de filetijger met uitsterven bedreigd wordt na deze corona crisis. Dat we met z’n allen toch wat ‘zuiniger’ om willen gaan met onze tijd.
Hoe denk jij dat woon-werkverkeer zich na deze coronacrisis zal ontwikkelen?
Hoe herkenbaar. Mijn enkele woon-werksfstand is 140km en kost met auto-trein-fiets 2u en dat 2x per dag (met de auto/motor op dit moment zonder files trouwens zo’n 1,5u). Dat maakt n werkdag wel erg lang idd, maar de trein geeft je zeker wat tijd terug om andere dingen te doen.
Nu met thuiswerken scheelt dat veel tijd maar ik merk wel dat ik hierdoor toch langer blijf doorwerken…gewoon omdat ik niet hoef te reizen.
Kan me trouwens niet voorstellen dat organisaties zo makkelijk denken om n deel v reistijd werktijd gaan maken.
Mijn werk kan prima op afstand gedaan worden. Ik zie dan ook nog wel gebeuren dat er, als de anderhalvemetersamenleving eindelijk voorbij is, meer mensen vanuit huis blijven werken. Niet fulltime, maar wel parttime. Dit zal dan waarschijnlijk ook worden omarmd door de werkgever, en onderdeel gaan worden van het beleid. Want minder kantoren nodig = goedkoper. Uiteindelijk zal het mijn werkgever toch gaan om de knaken. Het probleem is echter dat iedereen dan waarschijnlijk op dezelfde dagen naar kantoor wil komen (dinsdag en donderdag) en dat dat dan natuurlijk geen winst oplevert…. We gaan het zien.
Eens met Uitklokken. Ik hoop dat veel mensen (vooral de kenniswerkers) inzien dat op afstand werken prima kan. Maar ik vermoed dat maandag/dinsdag/donderdag toch populaire dagen blijven om naar kantoor te komen.
Ik werkte al eens per twee weken een dag thuis, vooral praktisch omdat ik dan geen opvang heb. Maar ik ben wel van plan om dit na de Corona crisis zeker 1 dag per week te blijven doen. Scheelt me ruim 2 uur reistijd per dag. In de middagspits nóg langer (mijn enkele reis woon-werk verkeer is 78 kilometer) en ook nog eens parkeergeld moeten betalen.. Treinreizen is ideaal. Ik lees ook rustig een boek in de trein en krijg de volledige kosten vergoed.
Leuk artikel. Hier hebben we het thuis ook al vaker over gehad. Afgelopen 10 weken bleek dat mijn werk (en met mij velen) goed loopt vanuit thuis. Niet ideaal en met veel meer communicatie, maar het werkt wel voor een groot deel. Daar kan ook mijn werkgever niet omheen. Ik ga zeker vaker vanuit thuis wat doen, zodat werk en prive beter te combineren zijn.
Toen ik in 2017 op zoek ging naar een nieuwe baan stond bovenaan mijn lijstje randvoorwaarden ‘Op de fiets naar werk kunnen’. Dat verkleinde mijn zoekgebied. Maar ik piekerde niet over om met de auto naar mijn werk te gaan. Wat een gedoe. Ik vond een baan als consultant. Met fors reisbudget. Mijn werk is 15 km van huis. In praktijk ging ik meestal met de tram + bus. Een ritje van 40 minuten die ik spendeerde aan het lezen van een boek. Op vrijdag was het verplicht thuis werken. Heel fijn.
Ik werk sinds 6 maart thuis en moet wellicht nog enkele maanden thuiswerken. En dat vind ik heerlijk. Van mij mag het wel zo blijven. Als in: eens per week naar kantoor. Mocht dat zich inderdaad zo ontwikkelen dan is om ‘dichtbij mijn werk wonen’ geen prioriteit meer. En overweeg ik mijn huis aan de rand van de grote stad in te ruilen voor een huis in de natuur.
Ik ben heel benieuwd naar de komende ontwikkelingen. Dat begrijp je natuurlijk wel. 🙂
Ik vind het vreselijk om met het OV of de auto naar mijn werk te moeten reizen en heb daarom altijd een baan in de buurt gezocht. Drie kwartier fietsen (enkele reis) vind ik geen probleem. Ik heb dit ook jaren gedaan. Nu werk ik op tien minuten fietsen, heerlijk!! Zelfs toen ik in Londen woonde nam ik heel vaak de fiets, dan was ik 45 minuten onderweg ipv 1 uur wn 20 minuten met trein en tube. Ik vind de vrijheid van het fietsen prettig en het feit dat je veel meer ziet dan wanneer je in de auto zit. Thuiswerken met een baan in het onderwijs is niet ideaal maar minder vergaderen of via schermen weer wel! Het zal zeker anders worden, maar hoe daar ben ik zeer benieuwd naar.
Ik ben er wel benieuwd naar. Mijn man reisde dagelijks 2,5 naar Amsterdam en 2,5 uur weer terug naar de Achterhoek voor zijn werk. Maar werkt nu thuis, en volgens mij wil hij nooit meer terug naar dat reizen.
Zit momenteel op een opdracht bij een klant die 120 km enkele reis bij mij vandaan is. Gelukkig heb ik de afspraak dat ik 2 dagen in de week vanuit huis mag werken en 2 dagen op locatie. Dat scheelt een hoop reistijd, maar ik denk niet dat dit gaat veranderen als alle Corona maatregelen voorbij zijn.
Op dit moment werk ik natuurlijk alle dagen thuis, en ik moet zeggen dat ik het heerlijk vindt. Alleen soms mis ik wel mijn collega’s. Maar een vrije tijd die je nu er ‘gratis’ hebt bijgekregen vind ik heerlijk.
Heel herkenbaar. Tot eind vorig jaar altijd (trein)forens geweest. De tijd in de trein probeerde ik nuttig te besteden door de krant of een boek te lezen. In het verleden weleens een leidinggevende gehad, die meende dat ik in de trein best een dossier kon lezen. Ik legde haar uit dat zolang zij de reistijd niet als werktijd zou betalen, ik zelf ging over de invulling van mijn vrije (reis)tijd.
Na een zoveelste lange vertraging op de terugweg ging bij mij vorig jaar het knopje om. Sinds januari werk ik in mijn woonplaats. ’s Morgens wat langer blijven slapen en ’s avonds tijd en energie om gezond te koken. Dat is zo’n verbetering van de kwaliteit van mijn leven.