Hij was altijd de beste van de klas. Zij was de beste tijdens de gym en dat was toch echt wel de leukste juf tijdens. Al vanaf de basisschool (of misschien zelfs daarvoor al) zijn we onszelf en elkaar aan het vergelijken met anderen. Hoe doet de ander het? Ben je net zo goed, slechter of misschien wel veel beter? Het zit er bijna ingeprent. In een wereld waarin we allemaal moeten presteren, is vergelijken ‘hoe de rest het doet’ eigenlijk geen ontkomen aan. Maar is dat wel de beste aanpak? Jezelf altijd maar vergelijken met de rest? Of kan je het beter op andere manieren doen?
Wat een mooi en groot huis
Misschien wel het schoolvoorbeeld. Wauw, wat wonen die mensen in een mooi en groot huis. En wat is het er opgeruimd. Dat zou ik ook wel willen. Al die ruimte, zo’n perfect plaatje en super stijlvol ingericht. Om enorm jaloers op te worden. Maarja, dan kijk je naar je eigen financiën en zie je al snel dat je dit nooit gaat kunnen realiseren. Zelfs al zou je nog zo hard je best doen, dit ga je nooit kunnen betalen. Het is toch eigenlijk niet eerlijk?
Ga eens een echte vergelijking maken
Maar nu de uitdaging. Ga nou eens echt vergelijken. Misschien ben jij gelukkig getrouwd, heb je drie prachtige kinderen en hebben jullie beiden een 32-urige werkweek waarmee je jullie rijtjeshuis prima kan betalen. Wat een geluk! En dan dat geweldige huis. Er woont een koppel in zonder kinderen. Ze zijn allebei 10 jaar ouder en werken al sinds jaar en dag minstens 60 uur per week. Kortom: een deel van de kosten die jij hebt, hebben zij niet. Ondertussen kunnen ze veel meer werken en hebben dan wel een gigantisch huis, maar zijn nooit thuis. Dan kan je nog zo’n mooi huis hebben, maar ben je dan wel echt gelukkig? En is het wel eerlijk om de vergelijking te maken.
Succesvolle ondernemer vs succesvolle ondernemer
Oke, ondernemer één is ZZP-er. Werkt 32 uur per week voor zijn eigen klanten en verdient daar een prima boterham mee. Hij kan betalen waar hij behoefte aan heeft en komt niets tekort.
Ondernemer twee heeft een grote onderneming. 200 man personeel in dienst en de zaken gaan erg goed. De opdrachten blijven binnenkomen en de 200 man personeel kan elke maand weer betaald worden uit de inkomsten uit al het werk.
Wie van de twee is nu een succesvolle ondernemer. Ik kan je vertellen: allebei! Het enige vergelijk dat je kan maken, is dat ze beiden niet voor een baas werken. Verder doen ze dermate andere dingen, dat het eigenlijk niet eens mogelijk is ze te vergelijken. En daarmee mag je ze dan ook allebei succesvol noemen.
Waarmee vergelijk ik mijzelf?
En nu kom ik zelf aan bod. Ik doe ontzettend veel en ontwikkel mijzelf op allerlei zaken. Ik werk voor mijn werkgever, heb een blog, een podcast, hobby’s en ga zo nog maar even door. Maar waarmee vergelijk ik mijzelf dan? Ik draai bijvoorbeeld wel eens wat statistieken over mijn website. Daarbij komt ook een zogenaamde Domain Authority (DA) score naar boven. Een getal tussen de 0 en 100 waarmee jouw domein vergeleken kan worden met andere domeinen. Mijn website komt uit op 25. Wat een slechte score denk je dan. Nou, ik ben er zelf best wel trots op. Want waarmee vergelijk ik mijzelf? De Facebooks, NU.nl’s en Google’s zitten op de DA schaal zo rond de 100. Ja, hoewel ik heel trots op mijzelf ben, wil en kan ik mij gewoon niet met hen vergelijken. Dat is niet te doen. En ga ik dan naar andere blogs kijken en hun DA score, dan zit dat ergens tussen de 5 en 40. En dat zijn dan net beginnende blogs en blogs die al meer dan 10 jaar bestaan. Dan doe ik het nog best aardig.
Vergelijk jezelf nou met je peers
Als ik mijzelf ga vergelijken met de meest succesvolle blogger van de wereld, dan word ik diep ongelukkig. Maar als ik ga kijken naar andere Nederlandse bloggers die over hetzelfde onderwerp schrijven, doe ik het nog best aardig. Kijken we naar onze podcast, dan komen we heel af en toe voor in de top 250 van Nederland en vaak dan ergens onderaan de lijst. Dat klinkt niet heel overtuigend. Maar als je dan even gaat bedenken dat we alles zelf doen en dit in de vrije uurtjes realiseren. Zie dan maar eens tegen de top 10 op te boksen. Daar staan grote nieuwsmedia en podcasts die daar fulltime met een heel team aan werken. Als ik me met hun wil vergelijken, dan is dat gewoon niet eerlijk.
Schuif jezelf niet zomaar aan de kant
Als je dan op een blog komt van iemand die roept: “ik ga stoppen met werken voordat ik 50 ben”, kan je meteen weer wegklikken. Dat ga jij nooit van je levensdagen redden. Die persoon afschrijven als mafkees die iets wat is doorgeslagen. Maarja, als je nou eens echt gaat vergelijken… Hij is begonnen toen hij 20 was en had dus nog 30 jaar te gaan om dat te realiseren. Als jij daar nu op je 40e achterkomt, is 10 jaar opeens wel heel krap. Eigenlijk gewoon niet te vergelijken.
Niet vergelijken, maar inspireren
Kijk ik dan naar mijn collega’s als ze aan het werk zijn en hoe zij een klant kunnen managen. Of hoe succesvolle ondernemers trots vertellen hoe ze ooit gestart zijn en nu een bedrijf met meer dan 100 werknemers hebben, dan wil ik dat ook. Ik zou ook graag daar ooit een keer uitkomen. Ik ga mijzelf zeker niet vergelijken. Want laten we eerlijk zijn: mijn manager heeft al 5 jaar meer werkervaring. Dat ga ik gewoon niet inhalen. Maar dat betekent niet direct dat ik ‘slecht’ bezig ben. Misschien ben ik wel net zo goed bezig, alleen loop ik vijf jaar achter. Maar dan wel met het geluk dat ik in kan zien welke lessen ik over 5 jaar ga krijgen.
Nieuwe uitdagingen
Ga je dus met wat nieuws beginnen? Of ben je pas net mijn blog of podcast tegengekomen en zakt de moed je in de schoenen? Ga jezelf dan niet vergelijken. Inspireer jezelf en trek je eigen plan. En dat is wel eens lastig, want we zijn voorgeprogrammeerd om te vergelijken. Je gaat van nature kijken hoe anderen het doen en of ze het niet beter doen dan jij. Maar als je zo graag wil vergelijken, vergelijk je dan met iets of iemand waarmee je je ook daadwerkelijk kan vergelijken. De rest van de wereld is alleen maar ter inspiratie.
Mooie post en heel terecht. Ook ik heb soms dat de moed me in de schoenen zakt. Jezelf vergelijken met anderen gebeurt toch vaak automatisch, en leidt eigenlijk zelden tot een goed gevoel. Je laten inspireren is een stuk beter.
Jezelf met anderen vergelijken is een heel belangrijk en ingebakken mechanisme. De haarlemmerolie van de sociale structuur. We vergelijken onzelf met anderen omdat dit onze plek in de rangorde bepaalt. Als iedereen op hetzelfde niveau staat, dan slaan we elkaar de kop in om onze eigen positie te verbeteren. Jezelf vergelijken met anderen, en dan in jouw gedachten het onderspit delven zodat er geen conflict onstaat, dat is biologisch gezien essentieel.
Los daarvan heb je meerdere rangordes. De rangorde van aanzien, de rangorde van rijkdom, de rangorde van macht. Dat zijn zo’n beetje de grote (Machiavelli zei het al). En zo kan ik er nog wel een paar bedenken. Je kan dus kiezen, net zoals jezelf al aangeeft.
Ik vergelijk mezelf met vrienden, anderen uit de fire community, mijn collega’s, mijn familie, beroemdheden. Eigenlijk alle mensen die ik “ken”. Maar het is geen vergelijking op het niveau van “wie is er beter”, want elk huisje heeft zijn kruisje, vergaat dat niet. De nare dingen zijn vaak niet zichtbaar, zodat je jezelf vergelijkt met een beeld dat je van iemand hebt in plaats van het hele verhaal. Daarom zijn de vergelijkingen meer op het vlak van verbinding (waar zijn we hetzelfde) en niet op het vlak van competitie (wie is er beter). Ik vergelijk mezelf dus met iedereen, zoals mijn brein mij voorschrijft, maar vanuit verbinding gedacht.
Ik vergelijk me niet meer met anderen…die tijd heb ik gehad. Heb het nooit veel gedaan. Wel dacht ik soms; waar doen ze het toch van? Maar…ik heb door ernaar te vragen geleerd dat het bij velen mooier lijkt dan het is hoor! En sindsdien, als die vraag soms om de hoek kwam kijken bij mezelf, vraag ik het de betreffende personen gewoon. Wat blijkt; ik ben voor sommigen dus zo’n persoon: waar doet ze het toch allemaal van? En dat heb ik nooit zo zelf ervaren dat mensen mij zo zagen…Ik deed en doe gewoon wat ik leuk vind, wat ik kan, wat ik financieel kan, wat ik in combinatie met mijn gezin kan enz. Nooit bij stil gestaan dat er mensen zijn die zo over mij dachten…..Dat is ook wel een bijzondere gewaarwording kan ik je vertellen. Maar ik blijf mezelf en zal nooit me verlagen of verhogen tot een ander zijn niveau…
Ik kan me helemaal vinden in de reactie van Bouk! Heel vroeger, toen ik nog erg jong was en niet zoveel te besteden had, vroeg ik me weleens waar mensen de dingen van deden. Ik kwam er al snel achter dat mensen vaak geld leenden voor een auto of vakantie, iets waar ik nooit aan begonnen ben. Inmiddels maakt het me totaal niet uit wat anderen waar van doen, lekker leven en laten leven, ik doe mijn ding op mijn manier en voel me daar prima bij, niet beter of slechter dan een ander!