Lenen lenen, betalen betalen

Vandaag een greep naar de oude doos. De oude doos met YouTube filmpjes welteverstaan. Want hoe lekker is dat zo af en toe. De nostalgie opsnuiven. Filmpjes die je misschien al meerdere keren gezien hebt, of die je wellicht nu voor het eerst voorbij ziet komen. Hoe cabaretiers vroeger eigenlijk ons al waarschuwden en waar Wim Duisenberg zegt: Zolang geld binnen de DNB ligt, is het waardeloos papier. Smullen, verlangen naar vroeger of is het tegenwoordig toch beter?

Lenen lenen, betalen betalen

Hij mag natuurlijk niet ontbreken. De titel van deze blog is er zelfs aan gewijd. Lenen lenen, betalen betalen. Youp van ’t Hek heeft hier toch wel een van de eerste klassiekers te pakken in 1984. Toen al werd je die nieuwe auto voorgeschoteld. Natuurlijk kon je ‘m lenen. Je moest alleen wel betalen. Kopen op afbetaling wordt in de sketch al kritisch bekeken. Mensen kunnen niet betalen, waarom zou je het dan nog aan ze lenen. “Dat is m’n werk”. Ja, stop dan met je werk… “Ja, maar dan kan ik niet meer betalen.”. Geweldig hoe in 1984 het probleem van kopen op afbetaling eigenlijk werd aangestipt. Want nu, ruim 35 jaar later, is het nog steeds een probleem voor velen.

Dit geld is waardeloos

Dit geld is, zoals ik het hier vasthoudt, waardeloos. 1985, voor een kast in de kluis van De Nederlandsche Bank. Stapels met biljetten liggen daar. Wim Duisenberg, toenmalig president van de Nederlandsche Bank, staat voor een kast met briefjes van 250 gulden. Hij pakt even ruim een miljoen uit de kast. In wezen is het waardeloos, want het is hier nog steeds in de kluis. Pas als het echt in omloop is, is het wat waard. Het is jammer dat er een pieptoon door de hele film zit, want ik heb er toch wel van zitten genieten. Hoe men watermerken in het oude geld maakte, het briefgeld uit het guldentijdperk, hoe men beschadigde biljetten probeerde te herstellen om de waarde alsnog uit te keren aan diegene die het geld verloren was. En natuurlijk oude biljetten doorboren om ze ongeldig te maken.

Stiften

De afdeling Debiteuren Crediteuren van Jiskefet blijft genieten. In dit fragment wordt het welbekende spel “Stiften” uitgelegd. Een rondje open en daarna voor het “echie”. Het mooie van dat spel, is dat het zo lekker snel gaat. Hoppa, verdubbelen, nog een keer verdubbelen, elleboog op tafel, dubbele stift en van tafel. Ik snap het spel helemaal! Toch? Maar ook in het echte leven komen deze praktijken voor. Zo’n balletje balletje spel in de straten van Berlijn wordt je zelfs in de reisgidsen al voor gewaarschuwd. Voor het casino moet je oppassen als je het spelletje niet begrijpt. En stop ook op tijd! Niet “Nog één keertje dan”, nee, pak je verlies en kap ermee.

Vroeger was niet alles beter

Dan als laatste nog een filmpje van de beursvloer eind jaren ’70. Het geschreeuw om aandelen, nors kijkende mannen met stropdassen die roepen om aandacht en al die monitoren. De optiebeurs zoals hierboven in dit filmpje, is toch wel zoals ik me dat inbeeld. Totdat het stil werd. Al bijna 20 jaar geleden werd het ‘opeens’ een stuk stiller. De digitalisering heeft hier heel veel mensen van de beursvloer verplaatst naar hun eigen computerscherm. Geen geschreeuw meer, geen geprinte papiertjes. Alles digitaal. Als ik dan nu inlog op de omgeving van mijn broker is daar, vergeleken met de jaren ’70, een oase van rust ontstaan. Vroeger was veel beter. Maar hier ben ik toch blij met alle ontwikkelingen en digitalisering.

Wat is voor jou nostalgie?

Als ik het heb over oude filmpjes, zal er vast een filmpje bij je naar boven komen. Zo’n filmpje ‘hoe dat vroeger ging’. Welk filmpje is dat voor jou?