Het klinkt gek, maar er zijn situaties waarin hard werken totaal niet loont. Ik kwam een situatie tegen op internet, waarin maar blijkt dat het af en toe heel krom verdeeld is in Nederland. Dat er dus situaties zijn waarin je beter uitkering kan trekken dan hard voor die centen te moeten werken. Waarom loont de bijstand nou in sommige situaties meer dan hard werken?
Gek idee
Ik kon in eerste instantie er niet bij. Is een uitkering ontvangen ‘beter’ dan hard werken? Ik moet er zelf toch niet aan denken. Als zowel mijn vriendin als ik stoppen met werken, is er toch echt wel een gat wat niet zomaar gedicht kan worden door een uitkering. Hoe kan het dan toch dat dit voor een deel van de Nederlanders dan daadwerkelijk wel het geval is.
De praktisch opgeleide eenverdiener
Daar zit het hem in. De situatie die in het artikel geschetst wordt, gaat over de familie Ripzaad. Man, vrouw en twee kinderen. Ze hebben schulden. Helaas, zoals veel mensen in Nederland. De bewindvoerder betaalt alle vaste lasten en zoveel mogelijk schulden af, waardoor er nog zo’n €80 per week overblijft. Voor een gezin van vier is dat echt niet veel. De man werkt in de beveiliging, zij zit thuis vanwege ernstige reuma. En ondanks dat hij zo’n 60 uur per week maakte, hebben ze nog steeds honger.
Van kwaad tot erger
Maar het kan nog erger! Doordat hij zo stinkend z’n best deed, zit hij nu ziek thuis. 60 uur per week werken is niet gezond. Dat kan je één of twee weken best volhouden, maar daarna is ook wat ontspanning nodig. Maarja, die overuren waren wel nodig om alle schulden af te kunnen betalen en ook nog brood op de plank te hebben. Je te pletter werken om vervolgens alsnog honger te hebben. Ondertussen zit meneer Ripzaad dan ook ziek thuis. Overwerkt. Wat mij betreft een logisch gevolg…
Toch houdt hij meer over met een uitkering
Het kromme in Nederland, is dat je met een uitkering onderaan de streep meer over zal houden. Het is namelijk zo dat mensen met een uitkering vrij worden gesteld van een aantal lasten. Zo worden waterschapsbelastingen kwijtgescholden, andere heffingen worden ook kwijtgescholden en de bewindvoerder wordt op dat moment door de gemeente betaald. Al die kwijtscheldingen zijn nu niet van toepassing en moeten door de familie Ripzaad zelf betaald worden. Daardoor houden ze per saldo minder over dan wanneer er een uitkering wordt aangevraagd.
Krom
Eigenlijk is dit natuurlijk hartstikke krom! Hoe kan het toch dat iemand die werkt minder onder aan de streep overhoudt dan iemand die een uitkering ontvangt. Zulke zaken zouden in Nederland toch niet voor mogen komen? De beste man wil werken, maar kan het niet omdat er met zijn inkomen niet genoeg binnenkomt. Dan zouden toch ook instanties als de gemeente bij moeten kunnen springen? Ik kan het mij dus nog steeds niet indenken dat het echt zo is!
De situatie
Wat wel belangrijk is om te noemen, is de situatie. Allereerst wordt aangegeven dat zij niet werkt, omdat ze ernstige reuma heeft. Heel vervelend, maar er wordt in het midden gelaten of ze arbeidsongeschikt is of niet. Een lastig issue, want als zij zelf bepalen dat ze niet kan werken vanwege de reuma, heb je ook nergens recht op van de overheid. “Ga maar gewoon lekker werken!” Belangrijk is, is dat dit officieel wordt geregeld.
Ook wordt aangegeven dat ze al schulden hebben. Nu weet ik niet precies wat voor schulden dat zijn, maar het gaat dus al veel langer mis. Ze hebben dus al veel langer geleefd boven hun standaard. Misschien zelfs wel schulden aangegaan om iets te kopen. Geld uitgeven wat je in de toekomst nog moet gaan verdienen is nooit verstandig. Maar nu zitten ze uiteindelijk in de situatie dat er een bewindvoerder is en dat men van ‘bijna niets’ boodschappen moet doen.
Mijn irritatie
Ook staat het keukentje vol. Heel vol… Ruim dat op z’n minst een beetje op, daar word je al zoveel gelukkiger van. Maargoed, nu dat niet is gebeurd heb ik er ook een mening over. Er staat één grote fles frisdrank, twee kleine flesjes frisdrank en twee pakken sap op het aanrecht. Sorry, maar als je echt niet zoveel kan betalen, ben je ook blij met een blik limonade die je aan kan mengen. Ook wordt er een bolletje besmeerd met Becel boter. Nu kan je ik vertellen uit ervaring dat een bolletje verhoudingsgewijs veel duurder is en minder vult dan een boterham en dat Becel boter niet de goedkoopste boter is.
Wellicht een vertekend beeld
Natuurlijk wordt er in het filmpje nog geen twee minuten vertoont, maar ik zie het ook echt wel al misgaan. Er is nog zoveel waar een gezin als dit hulp bij kan gebruiken. Al is het maar opruimen en goedkoop boodschappen doen. €80 per week is inderdaad niet veel, maar in alle eerlijkheid denk ik wel dat je al een heel eind zou moeten komen. Dat is juist het kromme in zulke situaties. Er komt een bewindvoerder die zorgt dat jij alle rekeningen betaald. Maar ondertussen krijg je geen hulp hoe je het beste je boodschappen kan doen. Ze zien alleen de nadelen van die bewindvoerder. Help die mensen nou eens echt! Laat ze inzien dat je veel goedkoper boodschappen kan doen en dat je aan het einde van de week echt niet alleen maar patat en frikandellen hoeft te eten. Zelfs met zo’n budget is er nog zoveel WEL te bereiken!
Het artikel zelf
Wellicht ben je benieuwd naar het artikel zelf. Die kan je hier vinden. Ik hoop voor deze mensen dat ze snel uit de schulden komen. Dat hij snel beter wordt maar vooral dat ze leren met hun geld om te gaan. Want zolang dat niet gebeurd, zullen ze waarschijnlijk in deze vicieuze cirkel blijven van schulden, ziek zijn en uiteindelijk ongelukkig zijn door alle zorgen die ze hebben.
Rare situaties zijn dit inderdaad. Er wordt volgens mij ook behoorlijk misbruik van dit soort situaties gemaakt. Ik ken een gezin dat er ook openlijk voor uitkomt: ‘we zouden wel weer kunnen werken, maar dan moeten we de peuterspeelzaal en zwemles zelf betalen en missen we die en die subsidie en zijn we duurder uit. Zolang we kunnen volhouden dat we arbeidsongeschikt zijn, doen we dat.’ Dan zou ik het geld dat zij ontvangen inderdaad veel liever naar goede begeleiding voor de familie R. zien gaan…
Eigenlijk is dat heel erg inderdaad. Misschien moet er bij dergelijke uitkeringen ook een verplichte cursus financiën komen. Want vaak spelen financiën wel een rol bij het in de problemen komen of maken ze het extra moeilijk om weer uit de problemen te komen.
bizar idd.. werken zou altijd moeten lonen .. ik vind het super dat er voor mensen die echt arbeidsongeschikt zijn etc een vangnet is! heel vaak is dat echt niet je eigen schuld of keus (er wordt helaas ook misbruik van gemaakt ) zij zouden neit op een houtje moeten bijten naast al die extra zorgkosten die ze vaak maken en hoge kosten aan extra zorgverzekeringen (wij maken nauwelijks zorgkosten dus korting op de premie ivm hoog eigen risico, geen aanvullende verzekeringen etc, die paar kosten zelf betalen is goedkoper… ) maar werken zou altijd moeten lonen in verhouding tot een uitkering..
snap het gevoel wel. wij werken beide en houden hierdoor genoeg over om kostne op te vangen voor hobbies van de kinderen, sport, kleding, weet ik veel wat. dus geen recht op toeslagen, potjes leergeld oid. ik probeer het echt om te draaien dat ik heel blij ben dat we daar geen gebruik van hoeven te maken en dat zelf kunnen betalen. nu heb ik wel het geluk dat ik thuis werk als gastouder en dus niets mis van de kinderen. kan me wel voorstellen dat t heel dubbel is dat je veel van je gezin mist om alles te kunnen betalen, terwijl een ander thuis zit en geld extra krijgt…
Het is en blijft inderdaad heel krom. Het lastigste blijft dat we dan ook nog eens met zo’n 7,8 miljoen huishoudens zijn. Er zullen dus altijd uitzonderingsgevallen en misbruikers van de situatie tussen zitten. Ik hoop dan maar dat dat voor deze familie ook het geval is en dat het snel beter met ze mag gaan.
De familie is hier wat langer in beeld: https://www.sbs6.nl/programmas/steenrijk-straatarm/videos/ky8H6GgFeOd/steenrijk-straatarm/
Ah, die aflevering ga ik zeker nog even terugkijken. Ik ken het programma, maar vond hem na het eerste seizoen meer van hetzelfde worden. Maar ik ben ook wel even benieuwd naar de achtergrond en hoe ze zich ontwikkelen.
Reuma heeft mij volledig geïnvalideerd omdat ik het jong kreeg en er nagenoeg geen medicatie tegen was. 30 jaar heb ik er mee kunnen werken, nu helaas 100% afgekeurd vanwege uitval van een orgaan maar wat heb ik een moeite met uitspraken van mensen die ‘niet kunnen werken’ vanwege reuma. Van de bank opstaan, lopen, een broodje smeren, ik zie mogelijkheden. Door een leuke carrière (vanuit de rolstoel) heb ik nu een prima IVA uitkering maar door ons gezamenlijk inkomen mogen we dan wel 600 euro eigen bijdrage zorg aftikken. Natuurlijk komt bij een carrière meer kijken zoals een goede opleiding maar ook als je die niet hebt kun je met de meeste vormen van reuma best een paar uur per dag werken. Zelf ben ik gestopt met schuldhulpmaatje zijn, ik kon er niet tegen als mensen beweren geen brood te kunnen kopen voor de kinderen en vervolgens wel roken. Je kinderen gaan toch voor alles. Hulp bij organiseren van administratie prima, aanvragen van bijzondere bijstand ook top maar vervolgens aangeven dat ze ook andere keuzes kunnen maken met hun budget werd niet geaccepteerd. Ik maak zelf wel uit wat ik eet (voorgesneden groente) en waar ik mijn geld aan uitgeef (roken, bier, Iphone). Dit geldt zeker niet voor iedereen maar van de zes gezinnen die ik heb begeleid was dit vier keer de strekking. Misschien een wat cynische reactie maar als je zelf altijd hebt moeten knokken krijg je dit vanzelf een beetje..
Ik snap je reactie heel goed. Ook ik had moeite met ‘het niet kunnen werken’. Ook in het programma ‘Steenrijk, Straatarm’, waarin deze familie voorkomt, lijken de beperkingen van de reuma wel mee te vallen. Ik zeg niet dat ze geen pijn heeft of dat ze onbezorgd kan leven, maar je begrijpt denk ik wel wat ik bedoel.
Wat ook in mijn blog en in het programma naar voren komt, is dat de nadruk wordt gelegd op wat je niet hebt. We hebben dit niet, we kunnen dat niet. Terwijl ik juist denk: kijk is wat je wel allemaal hebt. Met een minimaal keukentje kan je alsnog een heerlijke prak koken. Het is inderdaad niet uit eten gaan, maar vrijwel niemand kan dagelijks uit eten.
Interessant punt wat je aansnijdt over schuldhulpmaatje. Ik ben daar zelf ook voor bezig geweest, maar kreeg juist het idee dat er al heel erg gescreend wordt op leefomstandigheden en welwillendheid van de cliënten. Heel vervelend dat er vier gezinnen waren die je uiteindelijk toch niet kon helpen, maar ook wel weer heel goed dat er door jou twee gezinnen wel weer op eigen benen kunnen staan!
Waar het uiteindelijk op neerkomt is dat er inderdaad geknokt moet worden. Elke Nederlander moet elke dag weer knokken om rond te komen met de middelen die je hebt. Al verdien je honderdduizenden euro’s per jaar, dan kan je nog steeds geen miljoenen uitgeven. Je bent toch op de een of andere manier toch al bij zo’n geweldig inkomen gekomen. Dat komt alleen maar door ervoor te knokken. Ik ben bang dat heel veel mensen dat niet zien. Dat iedereen ooit wel eens heel lang heeft moeten knokken om ergens te komen.
Uiteindelijk krijgt iedereen de foto’s van dat mooie uitzicht op de top van de berg te zien. Niemand krijgt de extreem zware bergbeklimming te zien, terwijl die toch zeker nodig was om de top te bereiken.
Je hebt gelijk qua SHM, de twee gezinnen zijn inderdaad geholpen, de andere vier ook maar helaas niet duurzaam omdat het patroon niet is veranderd. Het klopt inderdaad dat mensen vaak niet zien welke weg je af hebt moeten leggen. Door opleidingen te blijven volgen ben ik uiteindelijk beleidsmaker op een specifiek terrein geworden. Mijn eerste baan verdiende echter heel slecht, ik had wel een vrij dure aangepaste auto nodig om er te kunnen komen, om die te kunnen betalen deed ik vaak drie dagen met een bos wortelen maar ik kan me nog het gevoel van vrijheid herinneren als ik met mijn auto na het werk naar het strand reed om daar naar de zee te kijken. In mijn situatie duurt het knokken een leven lang maar de herinneringen aan het uitzicht op de top van de berg is ook levenslang en als ik momenten heb dat ik mijn bed niet uit kan of in het ziekenhuis lig denk ik daar aan terug.
Bedankt overigens voor je mooie blog, ik lees het graag!